Mae’r gaeaf yn amser perffaith i gael plant i gymryd rhan yn y gegin, gan greu atgofion annwyl a danteithion blasus. Pan fydd hi’n oerach, ac nid yw hi mor hawdd mynd allan, gall fod yn anodd meddwl am weithgareddau newydd i ddiddanu’ch rhai bach.  Dyma rai gweithgareddau ar thema’r gaeaf, yn ymwneud â bwyd, wedi’u teilwra ar gyfer plant dan 5 oed a fydd yn eu cadw’n brysur yn ystod misoedd y gaeaf.     

Mae’r gweithgareddau hyn yn ddelfrydol ar gyfer plant rhwng 1-5 oed. Cofiwch beidio â gadael eich plentyn heb oruchwyliaeth tra’n gwneud unrhyw un o’r gweithgareddau hyn.   

Coginio  

Byrbryd dyn eira  

Mae’n amser creu dynion eira!  

Cynhwysion (yn gwneud 12):  

½ ciwcymbr  

250g o gaws mozzarella   

2 sleisen o foronen  

Dyrnaid o hadau pabi  

12 Darnau o spageti sych (neu tröwr coffi)  

Dull:  

1. Golchwch y ciwcymbr a’r moron i’w defnyddio yn nes ymlaen.  
2. Torrwch 12 rownd o’r ciwcymbr, tua 1cm o drwch.  
3. Torrwch y mozzarella yn 12 siâp pêl bach (gallwch brynu perlau mozzarella sydd eisoes yn y siâp hwn hefyd).  
4. Gwthiwch ffon darnau o sbageti sych i’r sleisen giwcymbr fel ei fod yn sefyll yn fertigol.  
5. Gwthiwch 2 bêl mozzarella ar y sbageti sych i greu corff a phen y dyn eira.  
6. Torrwch y foronen yn ddarnau triongl bach i wneud trwyn y dyn eira. Gwthiwch y trwyn i ddarn pen y dyn eira.  
7. Ychwanegwch hadau pabi du i wneud llygaid a botymau i’r dyn eira.  
8. Gweinwch a mwynhewch!  

Awgrym 1: Gall plant helpu i olchi llysiau, torri a rhoi’r dyn eira at ei gilydd  

Awgrym 2: Os oes gennych chi dorrwr cwci bach gartref, fe allech chi ddefnyddio hwnnw i dorri cylchoedd bach o’r moron dros ben i wneud het i’r dyn eira.   

Darnau Afal Sbeislyd  

Cynhwysion (ar gyfer 4):  

1 llwy de o olew llysiau  

2 afal coginio  

1 llwy de sinamon wedi’i falu  

Dulliau:  

1. Cynheswch y ffwrn i 180°C / ffan 160°C / marc nwy 4.  
2. Seimiwch yr hambwrdd pobi gyda’r olew llysiau.  
3. Golchwch yr afalau a defnyddiwch y pliciwr llysiau i dynnu’r croen allanol.  
4. Defnyddiwch greiddiwr i dynnu’r pips a geir yng nghanol yr afalau.  
5. Torrwch bob afal yn 8 sleisen.  
6. Rhowch y sleisys afal ar yr hambwrdd wedi’i seimio.  
7. Rhowch ychydig o’r sinamon ar bob sleisen afal, gan ddefnyddio’ch bysedd.  
8. Pobwch yn y ffwrn wedi’i gynhesu ymlaen llaw am 5-7 munud hyd nes eu bod yn frown euraid. Gadewch i oeri cyn ei weini.  

Awgrymiadau: Gallech hefyd ddefnyddio sbeis cymysg, nytmeg, sinsir, neu bob sbeis i’w wneud yn fwy gaeafol.  

Crymbl Ffrwythau’r Gaeaf 

Cynhwysion (ar gyfer 4 oedolyn neu 6 o blant):  

450g o ffrwythau, wedi’u torri (ffresh / wedi’u rhewi / tun). Rhai syniadau am ffrwythau yw afal, ceirios, eirin, gellyg, aeron gaeaf  

125ml o ddŵr  

50g o flawd plaen  

75g o fargarîn neu sbred llysiau  

25g o siwgr brown meddal  

75g o geirch uwd  

2 llwy fwrdd o ffrwythau sych, e.e. syltanas (dewisol)  

1 llwy de o sinamon (dewisol)  

Dull:  

1. Cynheswch y ffwrn i 180°C/160°C Ffan/Marc Nwy 4.  
2. Rhowch y ffrwythau mewn dysgl dal gwres. Arllwyswch ddigon o ddŵr i orchuddio gwaelod y ddysgl.  
3. Mewn powlen gymysgu, rhwbiwch y blawd a’r margarîn/sbred llysiau at ei gilydd gyda blaen eich bysedd. Nes ei fod yn edrych fel briwsion bara.  
4. Ychwanegwch weddill y siwgr, ceirch, ffrwythau sych a sinamon (os ydych chi’n ei ddefnyddio) a’u cymysgu’n dda.  
5. Arllwyswch gymysgedd y crymbl yn gyfartal dros y ffrwythau (gwnewch yn siŵr ei fod yn gorchuddio’r ffrwythau).  
6. Coginiwch ef am 30-40 munud nes ei fod yn euraidd.   

Gall plant helpu i olchi’r ffrwythau, pwyso, ychwanegu’r sinamon/sbeis, arllwys a rhwbio  

Gweithgareddau

Gwnewch Gerdyn Gaeaf drwy argraffu llysiau 

Gyda’r tywydd oerach, mae’n amser perffaith i wneud gwaith crefft, ac nid oes ffordd well o ledaenu ychydig o hwyl y gaeaf na thrwy wneud cardiau i’ch ffrindiau a’ch teulu.  

Yr hyn sydd ei angen arnoch:  

1. Papur neu gerdyn gwag  
2. Amrywiaeth o lysiau  
3. Paent cymysg parod sy’n addas i blant   
4. Platiau plastig ar gyfer paent  
5. Ffedog (dewisol)  

Rhai syniadau llysiau i’w defnyddio:  

• Seleri  
• Bresych  
• Lemwn  
• Winwnsyn  
• Sbrowts  
• Yd  
• Moronen  
• Brocoli/ Blodfresych  
• Shibwns  

Sut i’w greu:  

1. Paratowch eich gweithfan, gorchuddiwch y bwrdd gyda phapur newydd neu liain bwrdd i ddal unrhyw baent sy’n arllwys. Gwisgwch eich ffedog os ydych chi’n defnyddio un.  
2. Golchwch y llysiau a’u torri’n ddarnau hanner neu hyd yn oed yn llai gan ddefnyddio cyllell ddiogel i blant.  
3. Rhowch yr ochr o’r llysiau sydd wedi’i thorri yn y paent, gan sicrhau eich bod yn ei orchuddio i gyd. Gwasgwch yr ochr wedi’i phaentio ar eich cardiau neu’ch papur gwag i greu printiau hardd fel dail celyn, torchau a phlu eira.  
4. Unwaith y bydd y paent yn sychu, ysgrifennwch negeseuon gwyliau personol y tu mewn i bob cerdyn a’u rhannu gyda theulu a ffrindiau.   

Chwarae Pasta’r Gaeaf  

Yr hyn sydd ei angen arnoch:  

• Cardbord (dewisol)  
• Pasta o’ch dewis, rhai enghreifftiau yw olwynion mini, clymau bwa, rigatoni a throellau mini  
• Paent cymysg parod sy’n addas i blant  
• Bagiau y gellir eu selio ar gyfer lliwio’r pasta  
• Rhuban neu lanhawyr pibellau   
• Glud   
• Glitter (dewisol)  
• Mochyn coed (dewisol)  

Sut i’w greu:  

1. I wneud pasta lliw, dilynwch ein gweithgaredd cadwyni pasta ar Rhiant / Gofalwr – NYLO – gallwch hefyd roi glitter yn y bagiau y gellir eu selio i wneud pasta gaeaf disglair.   

I wneud torch gaeaf:  

1. Tynnwch 2 gylch ar y cardbord i wneud siâp torch. Tynnwch gylch bach arall yn y dorch i’r rhuban fynd drwyddo i hongian. Gyda chymorth oedolyn, torrwch y siâp torch allan.  
2. Dyluniwch eich torch a gludwch y pasta a’r mochyn coed (os ydych chi’n ei ddefnyddio) ar y cardbord.  

I wneud breichled gaeaf   

1. Clymwch gwlwm mewn glanhawr pibell neu ruban ar un pen   
2. Rhowch basta ar eich glanhawr pibell neu ruban mewn unrhyw batrwm y dymunwch   
3. Clymwch gwlwm ar y pen arall i gadw’r pasta yn ei le  
4. Rhowch ar yr arddwrn i’w gwisgo a’i chlymu.   

Golygfa Aeafol: Gwneud Eira Dan Do  

Rydyn ni wedi rhoi naws aeafol i’n tywod lleuad i greu golygfa aeafol!  

I wneud eira ffug, bydd angen:  

1. 100g o flawd corn  
2. 25mls o olew llysiau neu olew blodyn yr haul  
3. Sbeisys gaeaf fel sinamon a nytmeg (Dewisol)  
4. Olew naws fel pupur-fintys (Dewisol)  

Sut i’w greu:  

1. Rhowch y blawd mewn powlen, yna cymysgwch yr olew a’r olew naws yn araf, os ydych chi’n ei ddefnyddio.  
2. Rhwbiwch yr olew drwy’r blawd gyda blaenau eich bysedd, fel petaech yn gwneud crwst, nes bod y gymysgedd yn teimlo’n dywodlyd ac nad oes unrhyw olew i’w weld. Os yw’r gymysgedd yn teimlo’n rhy sych, ychwanegwch rai diferion o olew, neu os yw’r gymysgedd yn rhy feddal, ychwanegwch fwy o flawd. Dylai deimlo fel clai sych, y gellir newid ei siâp, sy’n troi’n friwsion yn weddol hawdd pan gaiff ei wasgu.   
3. Unwaith y bydd yr eira’n barod, mae’n amser adeiladu eich golygfa aeafol – beth am roi cynnig ar wneud dyn eira dan do!   
4. Ceisiwch wasgu’r eira at ei gilydd i wneud dyn eira neu defnyddiwch dorwyr cwci i wthio’r eira i siapiau a defnyddiwch yr eira i greu tirwedd aeafol.   

Mae’n dymor sy’n llawn awyr iach, eiliadau cysurus, a dathliad o harddwch y gaeaf. Yn y dathliad hwn o’r gaeaf, gadewch i ni gofleidio naws gyfareddol a hudolus y tymor. 🌨❄️☃️ 🌲